Εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Κιλτίδη, Προέδρου της ΑΣ-ΠΚΜ στο Ψηφιακό Εργαστήριο «Έξυπνα Χωριά & καινοτόμα οικοσυστήματα για την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης της υπαίθρου»
Για την Ύπαιθρο, ή τώρα ή ποτέ.
Εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Κιλτίδη, Προέδρου της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και π. Υφυπουργού ΥΠΑΑΤ, στην διαδικτυακή ημερίδα, στις 15 Ιουλίου 2021, με θέμα «Έξυπνα Χωριά και καινοτόμα οικοσυστήματα για την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης της υπαίθρου».
Οι προηγούμενες Κοινές Γεωργικές Πολιτικές (τρεις τουλάχιστον) επέφεραν τον κοινωνικό μετασχηματισμό του γεωργικού κόσμου. Επικράτησε το ιστορικό πρότυπο καθολικά του Περιφερειακού. Έτσι υπήρξε υστέρηση σε καλλιέργειες, εκτροφές, αφανισμός της δασικής πολιτικής και δασοκτονία.
Αγνοήθηκε πολιτικά το ποιοτικό ισοζύγιο ζωής μεταξύ αστικών κέντρων και υπαίθρου.
– Ονομάσθηκαν αυτοδιοικητικές μεταρρυθμίσεις, διοικητικού και γεωγραφικού χαρακτήρα συνενώσεις με απουσία ρυθμίσεων ζώσας υπαίθρου.
– Η δραματική μείωση των εν γένει υπηρεσιών της πολιτείας, έλαβε τραγικές διαστάσεις στην Ύπαιθρο, με καταστροφικές επιπτώσεις στην ζωή των κατοίκων.
Αναπόφευκτα και αναπότρεπτα γιγαντώθηκε η αστυφιλία προς μέγα-πόλεις, αλλά και σε δευτερεύοντα αστικά κέντρα.
Για να υπάρξουν έξυπνα χωριά, χρειάζονται χωριά με κατοίκους. Καταγράφεται εδώ και χρόνια η ερημοποίηση της υπαίθρου γενικώς με ξεθελίωμα ζωής στις δορυφόρες εστίες οργανωμένης ζωής στην Ύπαιθρο.
– Έχουν απομείνει κωμοπόλεις που παρακμάζουν, κεφαλοχώρια που ανθίστανται και χωριά που η ζωή φθίνει.
Η πρόκληση μεγάλη, ύστερη και επιτακτική. Ή τώρα ή ποτέ, για την επίμαχη περίοδο 2023-2030.
Η πρωτοβουλία της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ με την συνδρομή της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας ανοίγει την συζήτηση για εφαρμοσμένη προσέγγιση του μείζονος αυτού εθνικού ζητήματος εν όψει της νέας Κοινής Γεωργικής Πολιτικής.
– Αναγεννημένη, ζώσα Ύπαιθρος, τροφοδότης του κρατικού και κοινωνικού οικοδομήματος.
– Προϋπόθεση, η οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιώσιμη ανάπτυξη της γεωργίας και της υπαίθρου.
– Με προσέγγιση επιστημονική και διεθνή πρότυπα, με ευρωπαϊκά εργαλεία, να σχεδιάσουμε την βιώσιμη ανάπτυξη με αειφορία.
– Επαναθεμελίωση και Ανασχεδιασμός ποιοτικών γνωρισμάτων ζωής και απόκτησης εισοδήματος.
– Το νέο ΕΣΠΑ – Το ΠΑΑ -LEADER προσφέρονται για επανεκκίνηση.
Η ισορροπία του οικοσυστήματος στην Ύπαιθρο έχει διαταραχθεί. Το Δασογενές οικοσύστημα με την συνεισφορά στο περιβάλλον, στην υδρονομία, στην αντιδιάβρωση εδαφών συνιστά θεμέλιο άσκησης της γεωργίας. Η δασική πολιτική επί 40 χρόνια έχει εγκαταλειφθεί (π.χ ορεινή υδρονομία, φυτώρια, ενίσχυση βοσκοτόπων κ.ά.).
– Ίσως θα έπρεπε να ξαναθυμηθούμε τα περί φύσεως και αειφορίας.
Οι καινοτομίες να αναφέρονται σε πολιτικές. Δυστυχώς πολλά που φαντάζουν ως καινοτόμα είναι του παρελθόντος (π.χ. Σύμβουλοι, πράσινο πιστοποιητικό, συμβολαιακή γεωργία κ.ά.).
Θα πρέπει να πορευθούμε με ότι έχουμε, ως ζώσα πραγματικότητα.
– Οι πολιτικές και ο σχεδιασμός θα αφορούν υποδομές και υπηρεσίες με την σύγχρονη αξιοποίηση των ψηφιακών εφαρμογών.
– Ανασχεδιασμός σε πολεοδομικές και ρυμοτομικές πολιτικές επέκτασης (π.χ. πρότυπο Αγροτοπόλεων, με παράλληλους δρόμους κίνησης επιβατικών και αγροτικών μηχανημάτων κ.ά.).
– Ανασχεδιασμός δομών και υπηρεσιών Ασφάλειας – Υγείας – Εκπαίδευσης – Αναψυχής – Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών κ.α. (Αστυνομικά Τμήματα – Ιατρεία – ΑΤΜ – θυρίδες ταχυδρομικές κ.ά.)
Βιώσιμη γεωργία, έξυπνα χωριά με βιώσιμη Ύπαιθρο.
– Ενδυνάμωση της εγχώριας παραγωγής, μείωση εισαγωγών επομένως μειωμένο αποτύπωμα CΟ2.
– Ευφυής γεωργία: ορθολογική χρήση ρύπων – εισροών και ψηφιακός έλεγχος.
– Προειδοποιήσεις λειψυδρίας, ρύπων, διαρροών κ.ά.
– Εφαρμογές πολιτιστικές και αναψυχής με ανασχεδιασμό (κέντρα με ψηφιακό εξοπλισμό π.χ. οθόνες παρακολούθησης), ηλεκτρονικά εκθετήρια δημοπρατήρια.
– Ψηφιακές εφαρμογές κατανάλωσης πόρων.
Είναι ανάγκη για:
– Γεωργοδιατροφικό Οργανισμό (Διυπουργικό).
– Περιφερειακή Διοίκηση κυβερνητικού χαρακτήρα με 5-7 περιφέρειες, για στήριξη του γεωργοδιατροφικού τομέα, εκτός διαδικασιών ανταγωνισμού.
– Ελληνική Διατροφή με ταυτοποίηση, πιστοποίηση και προβολή από το ΥΠΑΑΤ.
– Προτρέπω τον Υπουργό ΥΠΑΑΤ να κηρύξει την επανεκκίνηση για αναγεννημένη Ύπαιθρο, σε θεμέλια και με προοπτική συνέχειας.
– Ενδυνάμωση θεσμική και οικονομική του πλαισίου λειτουργίας των Αγροδιατροφικών Συμπράξεων των Περιφερειών.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας
Κωνσταντίνος Κιλτίδης
Συμπεράσματα Εργαστηρίου
Ηλεκτρονική Πηγή: https://www.c-gaia.gr/psifiako-ergastirio-eksupna-choria/
Η GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ διοργάνωσε την Πέμπτη 15 Ιουλίου, σε συνεργασία με την ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ακόμη ένα σημαντικό και επίκαιρο Ψηφιακό Εργαστήριo με θέμα «Έξυπνα Χωριά και καινοτόμα οικοσυστήματα για την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης της υπαίθρου».
Η εκδήλωση αποτελεί δράση του προγράμματος «ΚΑΠ3D – ΚΑΠ για Οικονομική, Περιβαλλοντική & Κοινωνική Βιωσιμότητα» που υλοποιεί η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ με συγχρηματοδότηση της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την περίοδο 2020-2021, έχοντας ως στόχο την ενημέρωση των παραγωγών, των φορέων της υπαίθρου και του ευρύτερου κοινού σε σχέση με τη συμβολή της ΚΑΠ στην οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα της ελληνικής και ευρωπαϊκής γεωργίας.
Η πρωτοβουλία αυτή είχε σαν στόχο να ενημερώσει και να θέσει στην πραγματική της διάσταση την ανάγκη για επενδύσεις των αγροτικών περιοχών σε ψηφιακές υποδομές αλλά και της ανάπτυξης Έξυπνων Χωριών με τη σχετική παρεχόμενη οικονομική υποστήριξη τόσο στο πλαίσιο της ΚΑΠ όσο και άλλων ευρωπαϊκών πολιτικών.
Το συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Γενική Διευθύντρια της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, Έλλη Τσιφόρου, η οποία αναφέρθηκε στην έννοια και τον ορισμό των έξυπνων χωριών, τα οφέλη της ψηφιοποίησης στις περιοχές αυτές καθώς και τις προκλήσεις που υπάρχουν για τη μετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, Γιάννης Μαυρουδής, αναφέρθηκε στο σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense ως εργαλείο δημιουργίας τοπικών οικοσυστημάτων γνώσης και καινοτομίας . Ανέφερε ότι στο πλαίσιο των έξυπνων χωριών «το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense που αναπτύσσει ο τεχνολογικός μας εταίρος NEUROPUBLIC, είναι ένα εργαλείο για τη δημιουργία τοπικών οικοσυστημάτων γνώσης και καινοτομίας στο πλαίσιο των οποίων συνεργάζονται γεωπόνοι, επιστήμονες, τεχνικοί πληροφορικής, αγροδιατροφικές επιχειρήσεις για να μπορέσει να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των παραγωγών αλλά και να μειωθεί ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος της παραγωγικής διαδικασίας.
Στο εργαστήρι, εκτός από στελέχη της GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, συμμετείχε ο Γενικός Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων & Υποδομών του ΥΠΑΑ&Τ, Δημήτριος Παπαγιαννίδης, ο οποίος χαιρετίζοντας την τοποθετήθηκε σχετικά με τη σημασία της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ.
Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι “η καινοτομία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεδομένης της καθοριστικής τους σημασίας στη μετάβαση που επιχειρεί η Ευρώπη στη διασφάλιση της οικονομικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας των παραγωγών και των αγροτικών περιοχών έχουν κυρίαρχη θέση στον σχεδιασμό του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου”.
Ο Νικόλαος Μανέτας, Προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης, παρουσίασε τους πέντε άξονες που συνθέτουν το σχέδιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης για τη μετάβαση της Ελλάδας στην πράσινη και ψηφιακή εποχή και το οποίο αποτελεί, όπως τόνισε, ένα από τα σημαντικότερα αντικείμενα στο πλαίσιο του σχεδιασμού του εθνικού Στρατηγικού πλαισίου της ΚΑΠ.
1ος Άξονας
Η διαβούλευση, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παραγωγών για τις ευκαιρίες και τα οφέλη της ψηφιακής μετάβασης καθώς και για το ποιες αλλαγές χρειάζεται να γίνουν προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.
2ος Άξονας
Η παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης στους παραγωγούς από καλά οργανωμένες δομές παροχής γεωργικών συμβουλών.
3ος Άξονας
Η παροχή της δυνατότητας επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού των αγροτικών περιοχών και κυρίως των παραγωγών σε νέες δεξιότητες για τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών.
4ος Άξονας
Η παροχή κινήτρων για βιώσιμες επενδύσεις σε καινοτομίες και νέες τεχνολογίες του πρωτογενή τομέα, επενδύσεις τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές που υπηρετούν ταυτόχρονα με τους στόχους της ψηφιακής μετάβασης και τους στόχους της πράσινης οικονομίας και της βιώσιμης ανάπτυξης αξιοποιώντας σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία.
5ος Άξονας
Η παροχή στήριξης για τη διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων και ευκαιριών απασχόλησης σε αγροτικές περιοχές που πλήττονται σημαντικά από τη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Ο Πρόεδρος της Αγροδιατροφικής Σύμπραξης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κωνσταντίνος Κιλτίδης, έθεσε το πρόβλημα της ερημοποίησης των αγροτικών περιοχών και της έλλειψης βασικών υποδομών. Τόνισε πως το ζητούμενο είναι «η αναγεννημένη ζώσα ύπαιθρος ως τροφοδότης του κρατικού και κοινωνικού οικοδομήματος. Για να συμβεί αυτό προϋποθέσεις είναι η οικονομική, περιβαλλοντική και η κοινωνική βιώσιμη ανάπτυξη της γεωργίας, της υπαίθρου και των κατοίκων. Αυτά πρέπει να γίνουν με επιστημονική, σύγχρονη με τα διεθνή πρότυπα, προσέγγιση».
Ο Σωτήριος Μπάτος, Αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν ακόμα σε αρκετά χωριά βασικές υποδομές αλλά και ψηφιακές υπηρεσίες. Τόνισε ότι βασική προϋπόθεση είναι να δημιουργηθεί μία διασύνδεση των χωριών αυτών και να γίνουν επενδύσεις στις ψηφιακές υποδομές, “ο αγροδιατροφικός κλάδος για να αναπτύξει τις δυνατότητές του χρειάζεται η ζωή στα χωριά και στην περίοδο της τεχνολογίας που ζούμε σήμερα δεν νοείται χωριό χωρίς να υπάρχουν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών”.
Ο Δήμαρχος του Κιλκίς, Δημήτριος Κυριακίδης, αναφερόμενος και εκείνος στο πρόβλημα της ερημοποίησης τόνισε ότι «οι νέες τεχνολογίες μπορούν να βοηθήσουν τις αγροτικές περιοχές να αναπτύξουν νέες δεξιότητες με αιχμή τη συνδεσιμότητα των ευρυζωνικών δικτύων και οι συνέργειες και οι συμβουλευτικές υπηρεσίες μπορούν να επιταχύνουν την έξυπνη μετάβαση αγροτικών μειονεκτικών περιοχών».